Η λήψη και η εκτέλεση μιας παραγγελίας έτοιμου φαγητού και η παράδοσή της μέσω υπηρεσίας delivery είναι αυτή τη στιγμή η σημαντικότερη επιχειρηματική διαδικασία για μεγάλο κομμάτι της μαζικής εστίασης στην Ελλάδα. Χιλιάδες μικροί και μεσαίοι μαγαζάτορες επιβιώνουν χάρη στις τηλεφωνικές παραγγελίες, ενώ κι οι μεγάλοι του κλάδου έσπευσαν, με καθυστέρηση, να μπουν στη μάχη της παραγγελίας.
Οι ραγδαίες αλλαγές στην καταναλωτική συμπεριφορά των νεώτερων σε ηλικία ομάδων του πληθυσμού, η θεαματική επικράτηση της κινητής τηλεφωνίας σε μια σειρά συναλλαγές της καθημερινής ζωής μας, σε συνδυασμό με τις νέες τάσεις όσο αφορά τη διασκέδαση στην ελληνική κοινωνία, τάσεις που προϋπήρχαν αλλά ενδυνάμωσε και αποκρυστάλλωσε -κατά κάποιον τρόπο- η 10χρονη οικονομική κρίση, εκτίναξαν τις υπηρεσίες delivery και διεύρυναν την αγορά σε αριθμό παικτών και πληθώρα υπηρεσιών.
Ελλάδα και delivery: τηλεφωνικός έρωτας
Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο σε κατά κεφαλή κατανάλωση έτοιμου φαγητού και καφέ με τη μορφή του delivery· ειδικά για τον καφέ, είναι μια από τις ελάχιστες χώρες του πλανήτη που οι πολίτες παραγγέλνουν και λαμβάνουν ένα καφέ κι ένα …κουλούρι μέσω delivery! Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει μετατραπεί σε ‘χρυσωρυχείο’ για τις πλατφόρμες διαχείρισης παραγγελιών, ενώ έχει μπει στο στόχαστρο και των εταιρειών που ασχολούνται με τη διαχείριση παραδόσεων μέσω οχημάτων. Χρυσωρυχείο όμως ή El Dorado;
Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν την άνοιξη του 2019 κατά τη διάρκεια συνεδρίου για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στο χώρο της μαζικής εστίασης, στην Ελλάδα δίνονται πάνω από 150.000 παραγγελίες την ημέρα προς όλες τις μορφές παραγγελειοληψίας, είτε πρόκειται για παραγγελίες προς οργανωμένες πλατφόρμες, είτε προς εφαρμογές μεμονωμένων καταστημάτων. Εκτιμάται ότι ο τζίρος ανέρχεται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ το χρόνο και συνεχώς αυξάνεται.
Την αγορά μονοπωλούσε μέχρι πρόσφατα ουσιαστικά ένας πολυεθνικός παίκτης ο οποίος τα τελευταία χρόνια εξαγόρασε όλες τις ελληνικών συμφερόντων εταιρείες. Πριν από ένα χρόνο, στην αγορά εισήλθε δεύτερη εταιρεία, θυγατρική τηλεπικοινωνιακού φορέα που δραστηριοποιείται ήδη με επιτυχία σε υπηρεσίες τηλεφωνικού καταλόγου. Στις αρχές του 2019 μια ακόμα, επίσης πολυεθνική, εταιρεία με παγκόσμια παρουσία έκανε την εμφάνισή της στη Ελλάδα κι αυτό το διάστημα αναπτύσσει το δίκτυο της. Πριν μερικές εβδομάδες ξεκίνησε επίσημα τη δραστηριότητά της στο χώρο και μια ακόμα εταιρεία η οποία συνδέεται με δημοφιλές site εύρεσης και σύγκρισης τιμών καταναλωτικών προϊόντων.
Τέλος, σημαντική εξέλιξη η οποία εμφανίστηκε και στη χώρα μας είναι η λειτουργία εταιρειών οι οποίες όχι μόνο λαμβάνουν αλλά και διανέμουν παραγγελίες με δικό τους προσωπικό διανομέων και στόλο οχημάτων’. Είναι χαρακτηριστικό ότι μια από τις νεοεισελθείσες στο delivery εταιρείες ξεκίνησε με δικούς της οδηγούς και οχήματα, ενώ και η μέχρι πρότινος ηγέτιδα εταιρεία της αγοράς λάνσαρε πιεσμένη από τον ανταγωνισμό τα δικά της οχήματα. Με τους δικούς της, φυσικά, οδηγούς.
Ψηφιακός μετασχηματισμός της αγοράς
Άνθρωποι που μελετάνε τη συνολική αγορά των υπηρεσιών, από τις υπηρεσίες ταξί και τις υπηρεσίες ενοικίασης καταλυμάτων μέχρι το delivery στη μαζική εστίαση, θεωρούν ότι ζούμε στην εποχή της κυριαρχίας της πλατφόρμας, της κατά παραγγελία οικονομίας η οποία εδράζει την ολοένα αυξανόμενη κυριαρχία της στη συνεχώς αυξανόμενη επιθυμία του καταναλωτή για άμεση ικανοποίηση ανά πάσα στιγμή.
Στον τομέα της μαζικής εστίασης τα γεγονότα είναι κατακλυσμιαία και δεν είναι διόλου τυχαίο ότι αυτή τη στιγμή στις ΗΠΑ, την κορυφαία αγορά μαζικής εστίασης στον κόσμο και το ‘εργαστήριο’ όπου επιστήμονες κι επιχειρηματίες πειραματίζονται, το ζήτημα του ψηφιακού μετασχηματισμού (περιλαμβάνεται η χρήση ρομπότ και η αξιοποίηση των μεγάλων βάσεων δεδομένων και των κοινωνικών δικτύων) είναι το Νο1 ζήτημα. Εδώ πάλι, ασχολούμαστε με τις αποδείξεις των beach bar…
Οι online παραγγελίες φαγητού αυξάνονται. Οι εταιρείες που λειτουργούν ως πλατφόρμες παραγγελειοληψίας αρχίζουν να γίνονται μεγαλύτερες από τους πελάτες που εξυπηρετούν. Όλο και πιο συχνά χρησιμοποιούνται αυτόνομα (αυτοκινούμενα δηλαδή) οχήματα και drones για να φτάσει π.χ. ένα μπέργκερ από το κατάστημα στο σπίτι του πελάτη ή ένα σάντουιτς από το κατάστημα σε μια φοιτητική εστία (όπου προς το παρόν ο φοιτητής θα πρέπει να περιμένει το drone στο κατώφλι του κτιρίου).
Όλο και περισσότερα υπαίθρια φεστιβάλ οπτικοακουστικών θεαμάτων φιλοξενούν καντίνες στις οποίες οι πληρωμές γίνονται με ψηφιακό πορτοφόλι’ ενώ στη μόδα είναι αυτό το διάστημα το ‘ψηφιακό βραχιόλι’ που χρησιμοποιείται ως μια κάρτα- πληρωμών που έχει ήδη ‘φορτωθεί’ με χρήματα. Όλο και περισσότερα sites για ηλεκτρονικές παραγγελίες φαγητού ‘επικοινωνούν’ με τον πελάτη μέσω προσομοίωσης τηλεφωνικού με φωνητικά bot που ‘συνομιλούν’ και, τελικά συνδιαλέγονται με τους πελάτες.
Η Ελλάδα σε …μετάβαση
Το delivery είναι η τελευταία ‘πράξη’ στη σκηνή ενός νέου έργου το οποίο αποθεώνει την ψηφιοποίηση και στηρίζεται στις δυνατότητες της πληροφορικής. Αλλά φυσικά κάτι ανάλογο συμβαίνει και στις ίδιες τις κουζίνες των εστιατορίων όπου κι εκεί ο ψηφιακός μετασχηματισμός ακολουθεί τα ίδια, γοργά βήματα, ακριβώς για να μπορεί να παρακολουθεί όσα συμβαίνουν στην παραγγελία.
Άλλωστε όσο κι αν μια παραγγελία αποτυπωθεί με ακρίβεια στο σύστημα μιας πλατφόρμας, όσο έγκαιρη κι αν είναι η παράδοσή της, όσο πλήρη κι αν είναι η συλλογή δεδομένων από όλη τη διαδικασία, δεν θα μπορέσει να πετύχει υψηλά επίπεδα επιτυχίας κι επανάληψης αν η κουζίνα δεν ψήσει έγκαιρα το μπέργκερ που έχει παραγγελθεί ή δεν ετοιμάσει στο χρόνο που προβλέπεται μια πίτσα πεπερόνι.
Η Ελλάδα, όσο αφορά τη βιομηχανία της μαζικής εστίασης, βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε φάση αναδιάρθρωσης του παραγωγού της μοντέλου με κύριο μοχλό την αναδιάρθρωση των υφιστάμενων δομών και την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών. Η διαδικασία μπορεί να φαντάζει γοργή, στην πραγματικότητα όμως είναι αρκετά καθυστερημένη σε σχέση με τα ειωθότα στις ώριμες αγορές της Δύσης. Η αλήθεια όμως είναι ότι ως λαός και γρήγορα μαθαίνουμε κι εύκολα προσαρμοζόμαστε. Άλλωστε προκειμένου να φάμε μια ζεστή πίτσα ή να απολαύσουμε ένα φρέντο καπουτσίνο, είμαστε ικανοί σε αυτόν εδώ τον τόπο να κάνουμε ότι μας προστάξει μια πλατφόρμα ή ένα ψηφιακό bot. Στο φαγητό και το ποτό, ας το παραδεχτούμε, είμαστε λάτρεις της παγκοσμιοποίησης
